رژیم غذایی مدیترانه ای در مطالعه ی سلامت زنان با 30 درصد کاهش خطر دیابت مرتبط است

19نوامبر 2020- رژیم غذایی مدیترانه ای(MED) غنی از روغن زیتون، میوه ها، سبزیجات، حبوبات، آجیل و دانه ها - یک روش توصیه شده برای کاهش خطر بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و سایر پیامدهای نامطلوب سلامتی است. اما اینکه چگونه و چرا رژیم مدیترانه ای، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد، دقیقاً مشخص نیست. در تحقیقی که توسط محققان بیمارستان Brighamو زنان انجام شد، محققان نتایج بیش از 25000 شرکت کننده در مطالعه ی بهداشت زنان را بررسی کردند، این یک مطالعه کوهورت طولی است که بیش از 20 سال متخصصان بهداشت زنان را تحت نظارت قرار داد. در مقاله ای که در JAMA Network Open منتشر شده است، محققان گزارش داده اند كه نرخ ابتلا به دیابت نوع 2 در میان زنانی كه از رژیم غذایی شبه مدیترانه ای پیروی می كنند، 30 درصد كمتر از زنانی است که از این نوع رژیم غذایی استفاده نمی کنند. محققان چندین نشانگر زیستی را برای یافتن توضیحات بیولوژیکی برای این نتایج بررسی کردند، آنها مکانیسم های کلیدی شامل مقاومت به انسولین، شاخص توده بدنی، متابولیسم لیپوپروتئین و التهاب را در این رابطه دخیل دانستند.

نویسنده ی مسئول این مقاله، دکتر Samia Mora، از بخش پزشکی پیشگیرانه از بریگهام، و بخش قلب و عروق از دانشکده ی پزشکی هاروارد، گفت: یافته های ما از این ایده پشتیبانی می کند که با بهبود رژیم غذایی، افراد می توانند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در خود کاهش دهند، به خصوص اگر چاق یا دارای اضافه وزن باشند. بسیاری از مزایایی که می بینیم تنها از طریق چند مسیر قابل توضیح هستند و توجه به این نکته مهم است که بسیاری از این تغییرات بلافاصله اتفاق نمی افتند، در حالی که متابولیسم می تواند در مدت زمان کوتاهی تغییر کند، مطالعه ما نشان می دهد که تغییرات طولانی مدتی اتفاق می افتد که ممکن است طی دهه ها از فرد در برابر ابتلا به دیابت محافظت کند.

در مطالعه ی سلامت زنان(WHS) از زنان متخصص در بخش های مراقبت های بهداشتی از سال 1992 تا 1995 ثبت نام شد و داده های آنها تا دسامبر 2017 جمع آوری گردید. این مطالعه برای ارزیابی اثرات ویتامینE و دوز پایین آسپرین بر خطر بیماری های قلبی و سرطان طراحی شده بود. علاوه بر این در شروع مطالعه، از شرکت کنندگان خواسته شد تا پرسشنامه های فرکانس غذا(FFQ) در مورد مواد غذایی مصرفی خود را تکمیل کنند و به سوالات دیگر در مورد سبک زندگی، تاریخچه پزشکی، جمعیت شناسی و سایر موارد پاسخ دهند. در ابتدای آزمایش از بیش از 28000 زن نمونه ی خون گرفته شد.

دکتر Moraو همکارانش از داده هایFFQ و نمونه های خون برای بررسی رابطه بین رژیمMED ، دیابت نوع 2 و نشانگرهای زیستی استفاده کردند تا برای این ارتباط توضیحی بیابند. برای انجام این کار، آنها نمره ی دریافت رژیم غذاییMED را از 0 تا 9 را برای هر شرکت کننده تعیین کردند، امتیازات بالاتر به دریافت بیشتر میوه ها، سبزیجات، غلات سبوس دار، حبوبات، آجیل و ماهی، مصرف متوسط ​​الکل و مصرف کمتر گوشت قرمز یا گوشتهای فرآوری شده تعلق گرفت. این تیم طیف وسیعی از نشانگرهای زیستی را اندازه گیری کرد، از جمله نشانگرهای سنتی مانند کلسترول، و علائم اختصاصی تر که فقط با استفاده از طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته ایNMR ،قابل تشخیص هستند که شامل لیپوپروتئین ها( مولکول هایی که چربی ها و پروتئین ها را بسته بندی و حمل می کنند) و اندازه گیری مقاومت به انسولین(شرایطی که در آن سلول های عضلانی، کبدی و چربی به مقادیر طبیعی انسولین پاسخ نمی دهند) بود. مقاومت به انسولین اغلب پیش درآمد دیابت است.

از بیش از 25000 شرکت کننده درWHS ، 2307نفر به دیابت نوع 2 مبتلا شدند. نرخ ابتلا به دیابت برای مشارکت کنندگان با نمره ی رژیم غذایی مدیترانه ای بالاتر، در ابتدای مطالعه (نمرات بزرگتر یا مساوی با 6) 30 درصد کمتر از شرکت کنندگان با نمره ی رژیم مدیترانه ای پایین تر بود (نمرات کمتر یا مساوی 3). این اثر فقط در بین شرکت کنندگان با شاخص توده بدنی بیشتر از 25 (محدوده اضافه وزن یا چاقی) دیده شد و در بین شرکت کنندگان باBMI کمتر از 25 (طبیعی یا کم وزن) مشاهده نشد.

به نظر می رسد نشانگرهای زیستی مقاومت به انسولین بزرگترین عامل در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند و به دنبال آن نشانگرهای زیستی شاخص توده بدنی، مقدار لیپوپروتئین با چگالی بالا و التهاب قرار دارند.

دکتر شفقت احمد، محقق اپیدمیولوژی مولکولی از دانشگاه اوپسالا در سوئد که هنگام کار در بریگهام به انجام این مطالعه کمک کرد، گفت: بیشتر کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط به رژیم مدیترانه ای، از طریق نشانگرهای زیستی مربوط به مقاومت به انسولین، چاقی، متابولیسم لیپوپروتئین و التهاب توضیح داده شد. این اطلاعات ممکن است پیامهای مهمی برای پیشگیری اولیه از بیماری دیابت داشته باشد.

یکی از نقاط قوت این مطالعه طولانی بودن آن بود، برخلاف بسیاری از مطالعات قبلی که فقط به بررسی اثرات کوتاه مدت رژیم ها می پرداختند، در این مطالعهشرکت کنندگان تا 25 سال تحت نظارت بودند تا افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا شدند، شناسایی گردند. اما نویسندگان به چندین محدودیت در این مطالعه اشاره کردند، از جمله اینکه شرکت کنندگان در این مطالعه عمدتاً سفیدپوست و دارای تحصیلات عالی بودند و همه زنان متخصصین بهداشت بودند. علاوه بر این، در این مطالعه از گزارش خود شرکت کنندگان در مورد مواد غذایی مصرفی آنها استفاده شده بود که فقط در ابتدای مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. نشانگرهای زیستی نیز فقط هنگام ورود شرکت کنندگان به مطالعه اندازه گیری شدند.

دکتر Mora، تأکید کرد که اطلاعات بدست آمده در مورد مکانیسم رژیم مدیترانه ای در ایجاد حفاظت در برابر دیابت، می تواند برای طب پیشگیرانه و پزشکان، بمنظور صحبت با بیماران در مورد تغییرات رژیم غذایی، مفید باشد.

وی گفت: حتی تغییرات کوچک نیز می توانند به مرور زمان تجمیع شوند و ممکن است بسیاری از مسیرهای بیولوژیکی وجود داشته باشند که منجر به یک منفعت خاص شوند. یکی از بهترین کارهایی که بیماران می توانند برای سلامتی آینده ی خود انجام دهند، بهبود رژیم غذایی است و اکنون ما در حال درک دلایل آن هستیم.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2020-11-mediterranean-diet-tied-percent-reduction.html